Akreditif Kapsamında Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin) Hazırlama

Bir malın üretildiği yeri belgelendirmek için düzenlenen Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin) akreditifli işlemlerde en sık talep edilen belgelerden birisidir. Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin) ISBP 821'in L1-L8 arasındaki paragraflarında ele alınmıştır.

ISBP 821'in söz konusu paragraflarında Menşe Şahadetnamesi'nin kim tarafından düzenlenebileceği, içeriğinin ne şekilde olması ve hangi şartları sağlaması gerektiği gibi konular ele alınmıştır.

Akreditif şartlarında yazılı olmasa da, menşe şahadetnamesi, akreditif kapsamında ibraz edilen faturadaki mallara ilgi kurmalıdır. Yani menşe şahadetnamesi üzerinde mal tanımı yer almalıdır ve bu mal tanımı diğer belgeler üzerinde yer alan mal tanımı ile çelişmemelidir.

Akreditif şartlarında GSP Form A gibi belirli bir formatta menşe şahadetnamesi ibraz edilmesi talep ediliyorsa yalnızca o formdaki belge sunulmalıdır.

Akreditifte şartlarında menşe belgesinin kim tarafından düzenlenmesi talep edilmiş ise, belge o tarafça düzenlenmelidir. Akreditif şartlarında belgenin kim tarafından düzenlenmesi gerektiği yazılı değilse herhangi bir kişi/kurum tarafından düzenlenen belge kabul edilir.

Akreditif şartlarında menşe belgesinin ihracatçı, imalatçı veya lehtar tarafından düzenlenmesi talep ediliyorsa; belgenin ihracatçı, imalatçı ya da lehtarın adını göstermesi kaydıyla Ticaret Odası, Sanayi Odası, Gümrük İdareleri, Ticaret Bakanlığı veya benzeri kurumlar tarafından düzenlenmiş bir belge de ibraz edilebilir.

Consignee (alıcı taraf) bilgileri, taşıma belgesi üzerinde yer alan consignee bilgileri ile çelişmemelidir. Ancak akreditifte taşıma belgesinin; “to order”, “to the order of shipper”, “to order of issuing bank”, “to order of nominated bank (or negotiating bank)” veya “consigned to issuing bank’’ şeklinde düzenlenmesi talep edilmiş ise; menşe şahadetnamesi üzerinde consignee (Alıcı taraf) kutusunda lehtar dışında akreditifte adı geçen herhangi bir taraf yer alabilir.

Eğer akreditif şartlarında menşe şahadetnamesi ibrazı istenmediği halde malın menşei akreditif şartlarında her hangi bir alanda belirtilmiş ise; akreditif tahtında menşe şahadetnamesi ibrazına gerek olmasa da, ibraz edilen belgeler üzerinde her hangi bir yere malın menşei yazılacaksa, bu akreditif şartlarında belirtilen menşe ile çelişmemelidir. Örneğin, bir akreditif, bir menşe şahadetnamesi ibrazını şart koşmadan “malların menşei: Almanya” şeklinde bir madde içeriyorsa, ibraz edilen belgelerin her hangi birisi üzerinde malın menşei belirtilecek ise bu Almanya olmalıdır. Aksi halde rezerv konusu olur.

Eğer menşe şahadetnamesi üzerinde yer alan ihracatçı bilgisi, akreditif şartlarında ve diğer belgelerde yer alan lehtardan farklı ise; menşe şahadetnamesi üzerinde ibraz edilen fatura tarih ve numarasından farklı bir fatura tarih ve numarası yer alabilir.