Akreditif metinlerinde, malların ne zaman yüklenmesi gerektiğini belirten tarih veya tarih aralıkları kritik öneme sahiptir. Akreditif şartlarında malların yükleme tarihi belirtilerek, satıcının (ihracatçının) malları zamanında sevk etme yükümlülüğü netleştirilir. Bu, alıcının (ithalatçının) malları beklenen zamanda teslim almasını sağlar.
Akreditifte Son Yükleme Tarihi (Latest Date of Shipment)
Akreditif açılışı için kullanılan MT 700 mesajında; yüklemenin en geç hangi tarihe kadar yapılması gerektiğinin yazılı olduğu bir alan vardır Bu alan 44C - Latest Date of Shipment – 44C alanıdır. Eğer akreditif şartlarında Latest Date of Shipment – 44C alanında bir tarih yazılı ise; Lehtar en geç bu tarih ve/veya öncesinde yüklemeyi gerçekleştirmiş olmalıdır.
Milletlerarası Ticaret Odası’nın yayımladığı akreditiflere ilişkin yeknesak kurallar olan UCP 600 akreditifli işlemlerin bir nevi anayasası niteliğindedir. Akreditif şartlarında yazılı olmayan ancak tarafların vesaik hazırlarken yerine getirmesi gereken pek çok kural bu broşürlerde yer alır.
Akreditiflerde ithalatçı için riskler arasında sahte belgelere istinaden ödeme yapılması, malların eksik veya kalitesiz yüklenmesi, kur dalgalanmaları, nakliye hasarları ve/veya amir banka iflası yer alır.
Akreditiflerde 40E: Applicable Rules alanı, akreditifin tabi olduğu ICC kurallarını belirler. UCP 600, EUCP ve URR 725 gibi kurallar, akreditifin işleyişini düzenler. Elektronik vesaik ibrazı için EUCP, rambursman işlemleri için URR 725 kuralları kullanılır. OTHR kodu ise UCP 600 dışındaki kuralları ifade eder.
Akreditiflerde aktarma (transhipment), malların taşınması sırasında bir araçtan diğerine aktarılmasıdır. 43T: Transhipment alanında ALLOWED, NOT ALLOWED veya CONDITIONAL kodları kullanılarak aktarmaya izin verilip verilmediği belirtilir. Multimodal taşımacılıkta aktarma genellikle kaçınılmazdır.
Akreditif Ödeme Şeklinde İhracatçının Karşılaşabileceği Riskler
Akreditif ödeme şeklinde ihracatçı için riskler arasında rezerv, ülke riski, hukuki sorunlar, nakliye sırasında mallarda hasar ve sahtekârlık yer alır. Bu risklere karşı akreditif şartlarının dikkatlice incelenmesi, sigorta sorumluluğunun netleştirilmesi ve UCP 600 kurallarına uygun ibraz önemlidir.
Akreditif, Antik Mısır ve Babil’den günümüze kadar ticaretin güvenli yapılmasını sağlayan bir araç olarak kullanılmıştır. Modern ticarette tüketim mallarından büyük projelere kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir. Ekonomik kriz dönemlerinde güvenli bir ödeme yöntemi olarak öne çıkar.
Akreditifi İhracatçı Açısından Güvenli Kılan Unsurlar Nelerdir?
İhracatçı ve ithalatçı açısından ele alındığında; her bir ödeme şeklinin özellikleri ve beraberinde taşıdığı riskler ve avantajlar taraflar açısından farklılık gösterir. İhracatçı açısından hiç risk taşımayan ve en ideal ödeme şekli Peşin Ödeme iken; ithalatçı açısından Peşin Ödeme en riskli ödeme şeklidir.
Akreditif Vadesi (Expiry Date) ve İbraz Süresi (Presentation Period)
UCP 600’e göre akreditif vadesi ve ibraz süresi, uygun ibraz için kritik öneme sahiptir. Akreditif vadesi, ödeme taahhüdünün geçerlilik süresini belirlerken, ibraz süresi, belgelerin yükleme tarihinden itibaren ne kadar süre içinde ibraz edilmesi gerektiğini gösterir.
UCP 600'e göre kısmi yükleme; akreditife konu olan malın birden fazla taşıma aracı ile (birden fazla kamyon, gemi, uçak vb...) alıcı tarafa sevk edilmesidir. Araçlar aynı gün aynı saatte yola çıkmış olsa dahi, eğer mallar birden fazla farklı araca yüklenerek sevk ediliyorsa kısmi sevkiyat olarak kabul edilir.
Akreditif çok temel olarak, ithalatçı (Amir) ve ihracatçı (Lehtar) arasında belirlenen ve akreditif metninin içeriğini oluşturan şartların ihracatçı tarafından yerine getirilmesi koşuluyla; ithalatçının bankasının (Amir Banka) ihracatçıya karşı kesin ödeme taahhüdünü içeren bir anlaşma olarak tanımlanabilir.
