Akreditiflerde Honour ve Negotiation Kavramları Nedir?

Akreditifin ödeme süreci, uygun belgelerin ibraz edilmesi ile yönlendirilir. Eğer Lehtar tarafından uygun belgeler ibraz edilirse, UCP 600, bir bankanın kendi tanımlanmış ve üzerinde anlaşılmış rolüne veya o akreditif kapsamında vermiş olabileceği taahhüde göre hareket etmesini gerektirir.

Belgelerin (vesaik) Amir'e teslim edilmesi ve bu belgelerin mallar üzerindeki kontrolü de yine uygun belgelerin ibraz edilmesi ile yönlendirilir.

Basit bir ifadeyle, bir ibraz incelenmiş ve uygun bulunmuşsa veya belgelerin (vesaik) rezervli olması durumunda söz konusu rezervler Amir tarafından kabul edilmiş ise ve Amir Banka'nın da rezervlerin kabulü konusunuda uygunluğu var ise, ödeme ve vadeli akreditiflerde vade kabulü, ibraz sahibine gecikmeksizin ve akreditifte belirtilen ödeme koşullarına uygun olarak yapılmalıdır.

Görevli banka veya teyit bankasının, amir bankanın eksikliklerin kabulüne ilişkin bildirimini kabul edip etmemesi, bu ödemenin lehtara hangi banka tarafından yapılacağını belirleyecektir.

Akreditif işlemlerinde ödeme süreçleri ile doğrudan ilgili olan "Honour" (İbrazın Karşılanması) ve "Negotiation" (İştira) kavramları, UCP 600 (Uniform Customs and Practice for Documentary Credits) kapsamında, 2. madde ve 6(b) maddelerinde ele alınmıştır.

Lehtarın uygun ibraz yapması durumunda, akreditifin kullanım türüne göre akreditife taraf olan bankaların ödeme gereklilikleri aşağıdaki gibidir ve "Honour" (İbrazın Karşılanması) kavramı, UCP 600'e göre aşağıdaki durumları kapsar:

Sight (Görüldüğünde Ödemeli) Akreditifler:

Eğer akreditif, uygun belgelerin (vesaik) ibrazı üzerine ödeme yöntemiyle kullanımda ise yani Sight bir akreditif ise, lehtar tarafından uygun vesaik ibrazı gerçekleştirildiğinde; akreditife taraf olan bankaların ödeme yükümlülükleri aşağıdaki gibidir

• Teyit Bankası, ödemeyi gerçekleştirerek ibrazı karşılamak zorundadır ve bu ödeme lehtara rücu hakkı olmaksızın yapılır.
• Görevli Banka, ibrazı onurlandırabilir veya onurlandırmayabilir. Lehtara ödeme yaparak ibrazı onurlandırması durumunda, bu genellikle rücu hakkı olmaksızın yapılır, ancak görevli banka ile lehtar arasında bir rücu anlaşması yapılmışsa bu durum geçerli olmayabilir.
• Amir Banka, ödemeyi gerçekleştirerek ibrazı karşılamak zorundadır ve bu ödeme lehtara rücu hakkı olmaksızın yapılır.

Vadeli Akreditifler

Eğer akreditif vadeli ödeme yöntemiyle kullanımda ise, lehtar tarafından uygun vesaik ibrazı gerçekleştirildiğinde; akreditife taraf olan bankaların ödeme yükümlülükleri aşağıdaki gibidir.

• Teyit Bankası, vadeli bir ödeme taahhüdü üstlenerek ve vade tarihinde ödeme yaparak ibrazı karşılamak zorundadır ve vadede ödeme taahhüdü ve vadede yapılacak ödeme lehtara rücu hakkı olmaksızın gerçekleştirilir.
• Görevli Banka, uygun ibraz karşısında vadeli bir ödeme taahhüdü üstlenebilir veya üstlenmeyebilir. Eğer üstlenirse yani kendisine akreditif şartlarında verilen görevi kabul etmiş ise, vadeli ödeme taahhüdü ve vade tarihinde yapılacak ödeme rücu hakkı olmaksızın gerçekleştirilir.
• Amir Banka, vadeli bir ödeme taahhüdü üstlenerek ve vade tarihinde ödeme yaparak ibrazı karşılamak zorundadır ve vadede ödeme taahhüdü ve vadede yapılacak ödeme lehtara rücu hakkı olmaksızın gerçekleştirilir.

Kabul Kredili Akreditifler

Eğer akreditif poliçe kabulü yöntemiyle kullanımda ise, lehtar tarafından uygun vesaik ibrazı gerçekleştirildiğinde; akreditife taraf olan bankaların ödeme yükümlülükleri aşağıdaki gibidir

• Teyit Bankası, kendisine çekilen bir poliçeyi kabul ederek ve vade tarihinde ödeme yaparak ibrazı karşılamak zorundadır ve vadede yapılacak ödeme lehtara rücu hakkı olmaksızın gerçekleştirilir.
• Görevli Banka, kendisine çekilecek bir poliçeyi kabul edebilir veya etmeyebilir. Eğer kabul ederse, poliçe ve vade tarihinde yapılacak ödeme lehtara rücu hakkı olmaksızın gerçekleştirilir.
• Amir Banka, kendisine çekilen bir poliçeyi kabul ederek ve vade tarihinde ödeme yaparak ibrazı karşılamak zorundadır ve vadede yapılacak ödeme lehtara rücu hakkı olmaksızın gerçekleştirilir.

Honour, bankanın akreditif kapsamında belgelerin Lehtar tarafından uygun bir şekilde ibraz edilmesi halinde ödeme yapma veya ödeme taahhüdünde bulunma yükümlülüğünü ifade eder. Bu, akreditif işlemlerinde taraflar arasında güvenin sağlanması açısından kritik bir öneme sahiptir.

"Negotiation", lehtarın uygun vesaik ibrazı gerçekleştirmesi durumunda, poliçelerin ve/veya belgelerin (vesaik) satın alınması anlamına gelir.

UCP 600'e göre, Negotiation şu şekilde tanımlanır:

• Teyit Bankası, By Negotion açılan bir akreditifte Teyit ve İştira görevini kabul etmiş ise, lehtara, kendisine ödeme yapılması gereken bankacılık gününde veya öncesinde fon sağlamalı veya fon sağlamayı kabul etmelidir. İştira Teyit kapsamında  ve genellikle lehtara rücu hakkı olmaksızın gerçekleştirilir, ancak ödeme tarihinden amir bankadan ödemenin alınmasının beklendiği tarihe kadar olan dönem için faiz tahsil edilebilir.
• Görevli Banka, iştira görevini kabul etmiş ise; lehtara, kendisine ödeme yapılması gereken bankacılık gününde veya öncesinde fon sağlayabilir veya fon sağlamayı kabul edebilir. İştira, akreditife teyit eklemediği için, genellikle lehtara rücu hakkı ile gerçekleştirilir ve ödeme tarihinden amir bankadan geri ödeme alınmasının beklendiği tarihe kadar olan dönem için faiz tahsil edilebilir.
• Amir Banka iştira etmez yani vesaiki satın almaz. Yani Amir Banka, kendi nezdinde kullanılabilir olacak şekilde İştira Edilebilir bir akreditif açamaz. Amir Banka lehtarın Uygun İbraz yapması durumunda Sight akreditiflerde ödemeyi gerçekleştirir, vade içeren akreditiflerde ise vadede ödeme tahhüdüne girer ve vade tarihinde ödemeyi gerçekleştirir.

Honour ve Negotiation, her ikisi de akreditif işlemlerinde ödeme ile ilgili kavramlar olsa da, farklı anlamlara sahiptir:

• Honour: Bankanın belgelerin ibrazı üzerine ödeme yapma, vadeli ödeme yükümlülüğüne girme veya poliçeyi kabul etme yükümlülüğünü ifade eder. Bu, bankanın doğrudan ödeme yapmasını veya ödeme taahhüdünde bulunmasını içerir.
• Negotiation: Bankanın, poliçeleri ve/veya belgeleri satın alarak lehtara avans ödeme yapması veya ödeme taahhüdünde bulunmasıdır. Bu işlem, genellikle belgelerin iştira edilmesi yoluyla gerçekleştirilir.

Bu fark, akreditif işlemlerinde tarafların rollerini ve sorumluluklarını anlamak açısından önemlidir.