Vesaik Mukabili Ödeme Şeklinde İhracatçı Firmalar Nelere Dikkat Etmeli?

Vesaik Mukabili Ödeme (Cash Against Documents - CAD), uluslararası ticarette kullanılan ödeme şekillerinden biridir. Ödeme şekillerine genel olarak bakıldığında, ihracatçı açısından en ideal ve risksiz ödeme şekli Peşin Ödeme iken, ithalatçı açısından Peşin Ödeme en riskli ödeme şeklidir. Öte yandan, Mal Mukabili Ödeme şekli ithalatçı açısından en düşük riskli ödeme şekli olarak değerlendirilirken, ihracatçı açısından en riskli ödeme şeklidir.

Vesaik Mukabili Ödeme şeklinde ise riskin ağırlığı taraflar arasında biraz daha dengelenir. Ancak, özellikle ihracatçı firmalar, bu ödeme şeklinde karşılaşabilecekleri risk unsurlarını göz önünde bulundurmadıklarında beklenmedik ve istenmeyen sonuçlarla karşılaşabilirler. Bu nedenle, Vesaik Mukabili Ödeme şeklinin taşıdığı risklerin ihracatçılar tarafından bilinmesi oldukça önemlidir.

İhracatçı firma; ithalatçı firmanın malları gümrükten çekebilmek için gerek duyacağı tüm belgeleri bankası aracılığı ile tahsile göndermelidir. Taşıma şeklinin gerektirdiği yükleme belgesinin niteliğinin; orijinali eline geçtiğinde malların mülkiyetinin ithalatçı firmaya geçmesinde etkili olduğu da unutulmamalıdır.

Örneğin; deniz yolu taşımalarında düzenlenen konşimento malların mülkiyetini de temsil eder. Tüm set vesaik banka aracılığıyla tahsile gönderildiğinde ithalatçının ödemeyi gerçekleştirmeden veya vadeli bir satış söz konusu ise poliçeyi kabul etmeden bankadan vesaik asıllarını teslim alabilmesi ve malları gümrükten çekebilmesi mümkün olmaz. Ancak 2 adet orijinal konşimento ve diğer belgeler banka aracılığıyla tahsile gönderilirken, 1 adet orijinal konşimento ile birlikte diğer belgelerin 1 nüshası doğrudan ithalatçı firmaya gönderildiğinde; ithalatçı firmanın art niyetli olması durumunda ödeme yapmaksızın ya da poliçeyi kabul etmeksizin malları gümrükten çekebileceği her zaman göz önünde bulundurulmalıdır.

Benzer durum aslında diğer taşıma şekilleriyle gerçekleştirilen sevkiyatlar için de geçerlidir.

Bu nedenle ihracatçı firmalar, Vesaik Mukabili Ödeme şeklinde karar kıldıklarında; taşıma belgesinin tüm asılları da dahil olmak üzere tam set vesaiki tahsile gönderilmek üzere bankasına teslim etmeli ve ithalatçı firmaya ayrıca orijinal vesaik göndermemelidir.

Aksi takdirde, bu ödeme şekli Mal Mukabili Ödeme şeklinden bir farkı kalmayacak ve araya giren bankalara daha yüksek tutarlarda komisyon ödemesi yapılacaktır

İhracatçı firma Vesaik Mukabili Ödeme şeklini kabul ederken aşağıdaki hususları göz önünde bulundurmalıdır: