eBL ile Ticarette Dijital Dönüşüm: Hız, Güvenlik ve Sürdürülebilirlik
Elektronik konşimento (eBL), uluslararası ticaret işlemlerinde kullanılan kağıt konşimentonun dijital bir versiyonudur. eBL, dijital imzalar ve şifreleme teknolojisi kullanılarak elektronik ortamda oluşturulur, işlenir ve iletilir. Bu teknolojiler, içerdiği bilgilerin güvenilirliğini ve güvenliğini sağlamaktadır.
Kağıt konşimento gibi, eBL de taşıma sözleşmesinin kanıtı, malların teslim alındığına dair belge ve taşınan malların mülkiyetini gösteren bir belge işlevi görür. Ancak, kağıt konşimentonun aksine, eBL hız, verimlilik, güvenlik ve maliyet etkinliği açısından çeşitli avantajlar sunar. Örneğin, kağıt konşimentonun genellikle gemi varış limanına ulaşmadan önce teslim edilememesi durumuna karşın, eBL neredeyse anında ulaşabilir.
Elektronik Konşimentonun Temel Avantajları
Daha Güvenli
Güvenli ve güvenilir teknolojiler kullanılarak, eBL'ler kağıt konşimentolara kıyasla daha güvenli bir alternatif sunar. Kağıt konşimentolar hırsızlık ve sahtekarlığa karşı savunmasızken, eBL'ler gelişmiş güvenlik önlemleriyle korunur. Bu koruma, suç faaliyetlerine karşı daha yüksek bir engel oluşturur ve potansiyel mali kayıpların ve hukuki anlaşmazlıkların önüne geçer. eBL'ler, uluslararası ticaret işlemlerini yönetmek için güvenli ve güvenilir bir yöntem sunarak dolandırıcılık riskini azaltır ve ticaret ortakları arasında güveni artırır.
Daha Hızlı
Belgelerin fiziksel olarak taşınması ve işlenmesi gerekliliğini ortadan kaldırarak, eBL'ler kağıt konşimentolardan daha hızlıdır. eBL'ler sayesinde sevkiyatların takibi daha kolay hale gelir ve kağıt tabanlı belgelerle ilişkili gecikmeler ve hatalar önlenir. Ayrıca, eBL'ler işlemde yer alan taraflar arasında iletişim ve iş birliğini geliştirir. Bu durum, uluslararası ticaret belgelerinin daha verimli ve düzenli bir şekilde yönetilmesini sağlar ve kullanıcılar için önemli ölçüde zaman ve maliyet tasarrufu sunar.
Daha Çevreci
eBL'ler, belgelerin fiziksel taşınması, işlenmesi ve depolanması gerekliliğini ortadan kaldırarak kağıt konşimentolara kıyasla daha çevreci bir alternatif sunar. Bu sayede sera gazı emisyonları, enerji tüketimi ve kağıt israfı azaltılır. eBL'leri benimseyen işletmeler, operasyonlarında sürdürülebilir uygulamaları artırarak hem kendilerine hem de çevreye fayda sağlar.
eBL Kullanımının Mevcut Durumu
FIT Alliance tarafından yapılan bir ankete göre, eBL'lere yönelik farkındalık oldukça yüksektir. Katılımcıların %76'sı eBL'ler hakkında bilgi sahibi olduğunu belirtirken, %49'u eBL'leri kağıt belgelerle birlikte kullanmaktadır. Sadece kağıt konşimento kullananların %63'ü ise gelecekte eBL kullanmayı planladıklarını ifade etmiştir.
eBL kullanım oranları sektörler arasında farklılık göstermektedir. Örneğin:
- Dökme yük taşımacılığı: BIMCO, 2025 yılına kadar %25 eBL kullanım oranına ulaşmayı hedeflemektedir.
- Konteyner taşımacılığı: DCSA üyeleri (MSC, Maersk, CMA CGM, Hapag-Lloyd, ONE, Evergreen, HMM, Yang Ming ve ZIM), 2027 yılına kadar %50, 2030 yılına kadar ise %100 eBL kullanımına ulaşmayı taahhüt etmiştir.
- FIATA eFBL standardı: 27 ülke bu standardı uygulamış ve dünya genelinde 600’den fazla elektronik FIATA Konşimentosu (eFBL) kullanılmaktadır.
Bazı şirketler, taşımalarının %60’ını şimdiden eBL ile gerçekleştirmektedir. Bu oranlar, eBL kullanımının hızla yaygınlaştığını göstermektedir.
Birlikte Çalışabilirlik Nedir?
Çoğu eBL sistemi, kendi özel teknolojisi ve işlemde yer alan paydaşlar arasındaki ilişkileri düzenleyen şartlar ve koşullarla "kapalı bir sistem" olarak çalışmaktadır. Bu durum, farklı platformlar arasında eBL değişimini zorlaştırmaktadır. Örneğin, bir eBL'yi değiştirmek isteyen tarafların aynı platforma abone olmaları gerekmektedir.
Teknik ve Hukuki Zorluklar
Birden fazla platforma kaydolmak, zaman ve kaynak gerektirir. Hukuk departmanlarının platform kurallarını incelemesi, personelin eğitilmesi gibi süreçler, özellikle bankalar gibi taraflar için ek yük oluşturabilir. Ayrıca, gemi seyir halindeyken ticarete konu olan yükler için tüm tarafların aynı platforma dahil edilmesi zorluk yaratabilir.
Çözüm: Birlikte Çalışabilirlik
FIT Alliance üyeleri (BIMCO, DCSA ve FIATA), farklı platformlar arasında teknik birlikte çalışabilirliği sağlamak için açık elektronik konşimento veri standartları geliştirmiştir. DCSA ve Swift, bu standartların uygulanabilirliğini kavram kanıtlarıyla göstermiştir.
Birlikte çalışabilirlik, eBL'lerin benimsenmesini hızlandıracak ve birden fazla platforma kaydolma gerekliliğini ortadan kaldıracaktır. Bu, uluslararası ticaretin daha verimli ve sorunsuz bir şekilde işlemesini sağlayacaktır.