2024’ün Son Çeyreğinde Küresel Ticaret Eğilimleri
Küresel ticaretin 2024 yılının ikinci yarısında yukarı yönlü seyrini sürdürmesi beklenmektedir. Mal ticareti 3. çeyrekte, çeyrekten çeyreğe yaklaşık %1,5 artarken, hizmet ticareti yaklaşık %1 büyüdü. UNCTAD tahminlerine göre bu olumlu ivmenin 4. çeyrekte de devam etmesi bekleniyor. Sonuç olarak, 2024 yılında küresel ticaretin 2022 yılındaki rekor seviyesini aşarak yaklaşık 33 trilyon ABD dolarına ulaşması bekleniyor. Bu rekor seviye büyük ölçüde hizmet ticaretindeki yıllık %7'lik artıştan kaynaklanırken, mal ticaretinin 2024'te yaklaşık %2 büyüyeceği ancak 2022 zirvesinin altında kalacağı öngörülüyor. Genel olarak, küresel ticaretin 2024 yılında yaklaşık 1 trilyon ABD Doları (veya %3,3) genişlemesi ve hem malların hem de hizmetlerin her birinin yaklaşık 500 milyar ABD Doları katkıda bulunması beklenmektedir.
2025’e Bakış
2025 yılına yönelik tahminler, ılımlı küresel enflasyon, istikrarlı ekonomik büyüme ve iyileşen ticari faaliyetlerin etkisiyle olumlu bir ivmenin devam edeceğini gösteriyor. Ancak bu eğilim, bazı zorluklarla karşılaşabilir. ABD’nin ticaret politikasındaki olası değişiklikler ve birçok ülkede sanayi politikalarının artan kullanımı, küresel ticaret büyümesini olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, yenilenen ticaret savaşları tehdidi ve devam eden jeopolitik gerilimler, 2025 yılında küresel ticaretin görünümü üzerinde belirsizlik yaratıyor.
Başlıca Ekonomilerde Ticaret Eğilimleri
2024’ün 3. çeyreğinde, büyük ekonomiler arasında mal ticareti farklı eğilimler gösterdi. Çin ve Hindistan’ın ticaret büyümesi yıllık bazda pozitif olsa da, ithalat ve ihracatta daralma yaşandı.
Brezilya’nın ticaret büyümesi yavaşladı ancak pozitif kaldı. Güney Kore'nin ihracat büyümesi yavaşlamış olsa da, yıllık bazda büyük ekonomiler arasında en yüksek büyüme oranını korudu.
Buna karşılık, bazı büyük ekonomilerde ticaret hızlandı. Japonya ve Güney Afrika, yıllık performansları negatif kalsa da 3. çeyrekte güçlü büyüme kaydetti.
Avrupa Birliği ve Güney Kore'nin ithalatında da benzer eğilimler gözlendi. ABD, özellikle ithalat kaynaklı olmak üzere, hem yıllık hem de çeyreklik bazda güçlü ticaret büyümesiyle öne çıktı.
Bölgesel Ticaret Eğilimleri
2024’ün 3. çeyreğinde, gelişmiş ülkeler hem ithalat hem de ihracatta güçlü bir büyüme göstererek önceki düşüş eğilimini tersine çevirdi. Buna karşılık, gelişmekte olan ülkeler daha zayıf bir ticaret performansı sergiledi. Çeyrekten çeyreğe büyüme, yıllık ortalamanın altına düştü ve ithalat negatife döndü. Ancak, yıllık bazda gelişmekte olan ülkelerin ticareti, gelişmiş ülkelerden daha iyi performans gösterdi. Güney-Güney ticareti, özellikle Doğu Asya bölgesindeki zayıf büyüme nedeniyle 3. çeyrekte negatif bir seyir izledi.
Kaynak: UN Trade & Development - Global Trade Update (December 2024)