ICC Dijital Standartlar Girişimi (DSI) Nedir?
ICC Dijital Standartlar Girişimi (DSI), küresel ticaretin dijitalleşmesini hızlandırmayı ve ticaret sistemlerini daha uyumlu, sürdürülebilir ve kapsayıcı hale getirmeyi amaçlayan bir girişimdir. Merkezi Singapur'da bulunan DSI, Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından, Singapur Hükümeti, Asya Kalkınma Bankası, Dünya Ticaret Örgütü (WTO) ve Dünya Gümrük Örgütü (WCO) gibi uluslararası kuruluşların desteğiyle yürütülmektedir. Girişim, ticaretin dijitalleşmesi için gerekli yasal reformları teşvik ederken, özel sektörün bu dönüşümü benimsemesi ve uygulaması için kapasite geliştirme çalışmaları yapmaktadır.
Küresel Ticaretin Dijitalleşmesindeki Sorunlar
Günümüzde küresel ticaretin %90'ından fazlası hâlâ kağıt tabanlı sistemlere dayanmaktadır. Ticaret ve tedarik zinciri verileri genellikle fiziksel belgeler veya PDF formatında tutulmakta ve sınır geçişlerinde tekrar tekrar çoğaltılmaktadır. Bu durum, ticaret süreçlerinde şu sorunlara yol açmaktadır:
- Hatalar, tutarsızlıklar ve sahtekarlık riski: Manuel veri girişleri nedeniyle süreçler güvenilirlikten uzaklaşmaktadır.
- Zaman ve maliyet kaybı: Belgelerin çıkarılması, doğrulanması ve farklı sistemlere girilmesi zaman alıcıdır.
- Çevresel verimsizlik: Kağıt tabanlı süreçler, çevreye zarar veren bir işleyişe neden olmaktadır.
Ayrıca, ticaretin dijitalleşmesinin önündeki temel engeller şunlardır:
- Yasal Reform Eksikliği: Ülkeler, devredilebilir elektronik kayıtların (ETR) yasal tanınmasını sağlayacak düzenlemeleri farklı hızlarda uygulamaktadır.
- Standartların Uyum Eksikliği: Ticaret sistemlerinde kullanılan sınıflandırmalar, standartlar ve teknolojiler arasında büyük farklılıklar bulunmaktadır.
- Dijital Adalar: Dijital ağlar oluşturulmuş olsa da, bu ağları birbirine bağlayacak yerleşik araçlar eksiktir.
DSI’nin Hedefleri ve Temel İlkeleri
- Standartlar: Dijital ticaret belgeleri ve verileri için küresel standartlar geliştirmek, farklı ağlar ve platformlar arasında birlikte çalışabilirliği kolaylaştırmak.
- Güven: Ticaret ekosisteminde dijital güveni artırmak için teknoloji ilkeleri ve uygulamalarına yönelik çerçeveler oluşturmak.
- Yasal Çerçeve: Dünya genelinde yasal reformları teşvik etmek ve etkin politika ortamlarının oluşturulmasını sağlamak.
- Kapasite Geliştirme: Kamu ve özel sektörün dijital ticaret için gerekli kapasiteyi oluşturmasını sağlamak, eğitimler düzenlemek ve dijitalleşmenin temellerini atmak.
DSI’nin Çalışma Alanları ve Yapısı
DSI, ticaretin dijitalleşmesi için hem kamu hem de özel sektörle işbirliği yapmaktadır. Girişimin temel faaliyet alanları şunlardır:
- Yasal Reform Danışma Kurulu (LRAB): DSI’nın yasal reform konusundaki görüşlerini hükümetler, endüstri birlikleri ve uluslararası kuruluşlar arasında yaygınlaştırır.
- İzleme Komisyonu: UNCITRAL Elektronik Transfer Edilebilir Kayıtlar Model Yasası’nın (MLETR) benimsenmesi konusundaki ilerlemeleri takip eder.
- Kapasite Geliştirme: Dijital ticaretin uygulanması ve faydalarının artırılması için gerekli insan kapasitesini oluşturmak üzere hükümetlerle birlikte çalışır.
5 Yıl İçinde Dijitalleşme Vizyonu
DSI, önümüzdeki 5 yıl içinde küresel ticaretin %70-80'inin dijitalleşmesini hedeflemektedir. Bu vizyon doğrultusunda, tüm kilit tedarik zinciri ve ticaret belgelerinin dijitalleştirilmesi ve veri alışverişini kolaylaştıran ticaret platformlarında onaylanması planlanmaktadır. Bu süreç, uzlaşılmış veri setlerinin oluşturulmasını ve toplu veri paylaşımını mümkün kılacaktır.
ICC Dijital Standartlar Girişimi (DSI), küresel ticaretin dijitalleşmesi için standartlar, güven, yasal reformlar ve kapasite geliştirme gibi kritik alanlarda çalışmalar yürüterek, ticaret sistemlerini daha verimli, güvenilir ve sürdürülebilir hale getirmeyi amaçlamaktadır. DSI, ticaretin dijitalleşmesiyle birlikte hataların, maliyetlerin ve çevresel etkilerin azaltılmasını sağlayarak, küresel ticaretin geleceğini şekillendiren önemli bir girişimdir.