17.02.2024
Dijital Konteyner Taşımacılığı Derneği – Elektronik Konşimento Standartları
Konşimento (B/L) uluslararası ticarette kilit belgelerden biri olmuştur ve olmaya devam etmektedir. İlk yazılı konşimento 1564 yılında İtalya'da ortaya çıkmıştır. Ancak konşimento, ilk yazılı versiyonun ortaya çıkmasından yüzyıllar önce kullanılmaya başlanmıştır.
Bir konşimentonun 3 temel işlevi vardır:
- Taşıma sözleşmesinin kanıtı
- Malların nakliye firması tarafından teslim alındığının kanıtı
- Malların mülkiyetini gösteren kıymetli bir doküman
Bugün, Konşimento hala bu amaçlara hizmet etmektedir. Bir mülkiyet belgesi (kıymetli evrak olarak da adlandırılır) olan Konşimento, uluslararası ticaret hukuku ve yerel sözleşme hukuku kurallarına göre taraflar arasında devredilebilir. Ne yazık ki, elektronik transfer araçları şu anda tanınmamaktadır, bu da Konşimentonun yasal olarak geçerli olması için basılması gerektiği anlamına gelmektedir.
Konşimento standardizasyonu ve bununla birlikte dijitalleşmesi mevzuat değişikliğini de gerektirmektedir. Amaç, dolandırıcılık ve insan hatası riskinin daha az olduğu, çok daha verimli ve düşük maliyetli bir uçtan uca dokümantasyon sürecidir ve bu da daha iyi bir müşteri deneyimi ile sonuçlanacaktır.
Konşimentonun elektronik versiyonu (eBL) tüm bu faydaları sağlayacaktır.
Elektronik konşimento oluşturmaya yönelik ilk girişim 1990'larda olmuştur. Ancak DCSA'nın yaptığı bir araştırma, 2022 yılında konşimentoların yalnızca %2'sinin elektronik olarak düzenlendiğini gösteriyor. Diğer taraftan küresel pandemi acil değişim ihtiyacını daha net bir şekilde ortaya çıkarmıştır.
Dijital Konteyner Taşımacılığı Derneği (Digital Container Shipping Association – DCSA)'nin Konşimentonun (ve daha geniş anlamda eBelgelerin) standardizasyonu ve dijitalleştirilmesine yönelik amaçları aşağıda özetlenmiştir:
- Dijital standartları uygulamak ve konteyner taşımacılığında tam otomatik bir dokümantasyon süreci ve kağıtsız ticaret için çalışmalar yapan regülatörleri yönlendirmeye yardımcı olmak
- Tamamen dijitalleştirilmiş bir sevkiyat dokümantasyon süreci
- eBL'nin benimsenmesi için düzenleyici bir temel
- Mülkiyetin dijital transferini sağlamaya yönelik güvenlik standartları
- Dijitalleştirilmiş destekleyici belgeler ve sertifikalar
Konşimentonun standartlaştırılması ve dijitalleştirilmesi, ele alınması gereken birçok zorluk ve paydaş gereksinimini beraberinde getirmektedir. Temel sorulardan biri, uluslararası ticaret geleneklerini ve uygulamalarını tehlikeye atmadan Konşimentonun temel işlevlerinin işlevsel eşdeğerlikle dijital bir formata nasıl aktarılacağıdır.
DCSA’nın 01/12/2023 tarihli ve ‘’DCSA Standard for the Bill of Lading A roadmap towards eDocumentation Version 3.0 Beta’’ isimli yayımı; konşimentonun dijitalleştirilmesini sağlamak için uçtan uca standartlaştırılmış bir dokümantasyon sürecinin haritalandırılmasında ilk adımdır.
Bu girişim sayesinde DCSA, elektronik konşimentonun regülatörler, bankalar ve sigortacılar tarafından kabul edilmesini ve benimsenmesini kolaylaştırmayı ve bu kuruluşlar ile müşteriler, taşıyıcılar ve bir işlemde yer alan diğer tüm paydaşlar arasındaki iletişimi birleştirmeyi amaçlamaktadır.
‘’DCSA Standard for the Bill of Lading A roadmap towards eDocumentation Version 3.0 Beta’’ yayımı aşağıdaki bilgileri içermektedir:
- Uçtan uca dokümantasyon sürecinin ana hatları
- Değişiklikler de dahil olmak üzere bir konşimentonun hazırlanması ve düzenlenmesine ilişkin süreç haritalarına genel bir bakış
- Konşimento ile ilgili terimlerin genel tanımları
- Konşimento veri alanlarının UN/CEFACT ile uyumluluğuna genel bir bakış
- DCSA standart taşıyıcı klozları ve taşıyıcı sertifikalarının tanımı
Ayrıca, DCSA'nın standardı konşimentolar için aşağıdaki teknik unsurları da içermektedir:
- Bir konşimentonun hazırlanması ve düzenlenmesiyle ilgili tüm veri varlıklarını ve öznitelikleri içeren bilgi modeli
- Konşi̇mento arayüz standardı
- Konşi̇mento veri̇leri̇ne genel bakış
- Konşimento API spesifikasyonları
- Konşi̇mento düzenleme api şartnamesi̇
- Konşimento teslim API spesifikasyonları