05.03.2024
ASYCUDA WORLD - Koordine Edilmiş Gümrük Bilgi Sistemi
Gümrük Verileri için Otomatik Sistem (ASYCUDA), çok sayıda dış ticaret sürecini kapsayan bilgisayar tabanlı bir gümrük yönetim sistemidir. Sistem üzerinden; manifesto ve gümrük beyannamelerinin yanı sıra muhasebe, antrepo manifestosu, transit ticaret, askıya alma vb. işlemler gerçekleştirilir. Ayrıca ekonomik analizler için kullanılabilecek istatistiki ticaret verileri ve ayrıntılı bilgiler de üretir. ASYCUDA yazılımı UNCTAD tarafından geliştirilmiştir.
ASYCUDA, ISO (Uluslararası Standardizasyon Örgütü), WCO (Dünya Gümrük Örgütü) ve Birleşmiş Milletler tarafından geliştirilen uluslararası kodları ve standartları kullanır. Her bir gümrük rejiminin ulusal özelliklerine, ulusal tarifelere ve mevzuata uyacak şekilde yapılandırılabilir. ASYCUDA, XML gibi geçerli standartları kullanarak tüccarlar ve gümrükler arasında Elektronik Veri Değişimi (EDI) sağlar.
ASYCUDA yazılımı istemci/sunucu ortamında birden fazla donanım türünde kullanılabilir. ISO, Dünya Gümrük Örgütü (WCO) ve BM (Birleşmiş Milletler) tarafından belirlenen gümrük işlemleriyle ilgili tüm uluslararası kodları ve standartları göz önünde bulundurur.
ASYCUDA, her bir gümrük rejimi, ulusal tarifeler, gümrük yönetmelikleri ve mevzuatı gibi ulusal düzenlemelere uyacak şekilde yapılandırılabilir ve ilk yapılandırmadan sonra değişen gümrük rejimlerine, yönetmeliklere ve mevzuata göre tamamen güncellenebilir.
Ayrıca UN/EDIFACT kurallarını kullanarak ithalatçılar, ihracatçılar ve gümrük idareleri arasında elektronik veri değişimi sağlar.
ASYCUDA uygulamasının temel stratejisi, böylesine karmaşık bir yapıyı içeren dönüşüm programının ortaya çıkardığı zorluklara çözüm getirmek üzere geliştirilmiştir.
Bu strateji, ulusal uzun vadeli sürdürülebilirliği sağlamak için bilgi birikiminin eksiksiz bir şekilde aktarılmasını ve paylaşılmasını amaçlamaktadır.
Tarihçe
1981 yılında UNCTAD, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) Sekretaryası'ndan Üye Ülkelerdeki dış ticaret istatistiklerinin derlenmesine yardımcı olması için bir talep aldı. İlk yapılan çalışmaların ardından, kaliteli sonuçlar elde etmek için gümrük idarelerinin sürece dahil edilmesi ve gümrükleme süreçlerinin modernize edilmesi gerektiği kısa sürede anlaşıldı.
UNCTAD, bilgisayar teknolojisindeki gelişmelerden yararlanarak (kişisel bilgisayar o dönemde bir iş aracı olarak ciddi bir şekilde ele alınabilecek kadar olgunlaşmıştı), modüler, uyarlanabilir ve yapılandırılabilir bir gümrük yazılım sistemi geliştirmeyi önerdi, böylece sadece az sayıda eğitimli bakım personeli ile zor koşullarda kullanılabilecekti.
Birçok ülke ana bilgisayar sistemleri kullandığından ve bunları desteklemek için sahada uzman bilgisayar mühendisleri bulunduğundan, bu plan ilk başta şüpheyle karşılandı. Ancak, bazı Üye Devletlerin yardımıyla UNCTAD, günümüzde yaygın olarak ASYCUDA olarak bilinen bir gümrük yönetim sistemi geliştirmeyi başarmıştır.
ASYCUDA başlangıçta günümüz standartlarına göre son derece sınırlı olan mikrobilgisayarlar üzerinde geliştirilmiştir. Böyle bir platform üzerinde çok kullanıcılı bir ortam yaratılması ve karmaşık bir gümrük sisteminin uygulanması için teknik bir çözümün hayata geçirilmesi gerekiyordu. Bu çözüm, bu makinelerin kapasitesini sonuna kadar zorladı.
Yıllar içinde mikrobilgisayarların kapasitesi ve performansı hızla gelişti ve ASYCUDA yazılımında yapılan büyük revizyonlar bugün istikrarlı ve son derece güvenilir bir sistemin ortaya çıkmasını sağladı. Buna ek olarak, UNIX işletim sistemine geçiş, uygun donanım platformlarının seçimini bir dizi mini bilgisayarı da içerecek şekilde genişletmiştir.
Gümrük ve ticaret idarelerinin bilgi teknolojisindeki (BT) en son yeniliklerden faydalanabilmesi için UNCTAD düzenli olarak amiral gemisi ASYCUDA yazılımının yeni versiyonlarını tasarlamakta ve geliştirmektedir ve dördüncü ve en son versiyon olan ASYCUDAWorld en son açık ve web tabanlı teknolojiyi kullanmakta ve bunlardan faydalanmaktadır.
ASYCUDA Programı gümrükleme süreçlerinde reform yapılması için çalışmakta ve aşağıdaki konuları hedeflemektedir:
- Bilgisayar kullanımı ve prosedürlerin basitleştirilmesi yoluyla gümrük işlemlerinin hızlandırılması ve böylece iş dünyası ve ülke ekonomileri için idari maliyetlerin en aza indirilmesi
- Tüm malların beyan edilmesini, gümrük vergisi/vergi hesaplamalarının doğru yapılmasını ve gümrük vergisi/muafiyetlerinin, tercih rejimlerinin vb. doğru bir şekilde uygulanmasını ve yönetilmesini sağlayarak gümrük gelirlerini - genellikle ulusal bütçelere en büyük katkıyı yapan - artırmak
- Gümrükleme sürecinin bir yan ürünü olarak ekonomik planlama sürecine yardımcı olmak için güvenilir ve zamanında ticaret ve mali istatistikler üretmek
ASYCUDA projelerinin en önemli amaçlarından biri, kullanıcılar için mümkün olan en düşük maliyetle, ulusal gümrük idarelerine tam bir know-how aktarımı sağlayarak, sistemlerin mümkün olduğunca verimli bir şekilde yönetilmesini sağlamaktır. Projeler aynı zamanda UN/EDIFACT gibi uyumlaştırılmış uluslararası standartları kullanırken, ASYCUDA kullanıcısı ülkeler arasında aktif ve karşılıklı fayda sağlayan işbirliğine de imkân tanır.
Bir ülkenin kalkınmasında etkili ve verimli bir gümrük idaresi neden gereklidir?
- Gelir toplayarak ulusal ekonomiye katkı sağlar
- Ulusal ve uluslararası politikaların uygulanmasında hükümete yardımcı olur
- Dolandırıcılıkla ve yasaklanmış ve kısıtlanmış malların yasadışı ticaretiyle mücadele ederek ülkeyi korur
- Ekonomik planlama için gerekli olan dış ticaret işlemleri hakkında istatistiksel bilgi sağlar
- Uluslararası ticareti teşvik eder