Sight Akreditif Nedir?
Sight akreditifler, "Vesaik İbrazında Ödemeli" veya "Görüldüğünde Ödemeli" akreditifler olarak da bilinen, lehtarın (ihracatçı) talep edilen belgeleri ibraz etmesi ve bu belgelerin amir banka veya teyit bankası tarafından incelenmesi sonrasında uygun bulunması halinde ödemenin hemen yapıldığı bir akreditif türüdür. Bu, MT 700 SWIFT mesajında 41a: Available With... By... alanında "BY PAYMENT" ibaresinin yer almasıyla belirtilir.
Amir Banka ve varsa Teyit Bankası'nın belgeleri incelemek için, belgeleri teslim aldığının ertesi günü başlamak üzere UCP 600 kurallarına göre 5 iş günü inceleme süresi hakkı vardır. Bu 5 iş günlük süre içerisinde belgeler (vesaik) incelenir ve uygun bulunması durumunda ödeme gerçekleşir.
Sight Akreditif İşleyişinde Görev Alan Başlıca Taraflar Kimlerdir?
Sight akreditif işleyişinde başlıca taraflar şunlardır:
- İthalatçı (Amir): Mal veya hizmet alımı yapan ve akreditifin açılmasını talep eden taraf.
- Amir Banka: İthalatçının talebi üzerine akreditifi açan banka.
- Lehtar (İhracatçı): Mal veya hizmet sağlayan ve akreditif kapsamında ödeme alacak olan taraf.
- İhbar Bankası: Akreditifi lehtara ihbar eden banka (genellikle lehtarın bankası).
- Teyit Bankası (varsa): Akreditife teyidini ekleyerek, Amir Banka'nın ödeme taahhüdüne ek güvence sağlayan banka.
Sight Akreditif İşleyişi Adım Adım Nasıl Gerçekleşir?
Sight akreditif işleyişi genel hatlarıyla şu adımları takip eder:
- Akreditif Talebi: İthalatçı, mal veya hizmet alımı için kendi bankasına (Amir Banka) sight akreditif açılmasını talep eder.
- Akreditif Açılışı: Amir Banka, ithalatçının talebi doğrultusunda MT 700 SWIFT mesajı ile akreditifi açar ve lehtarın bankasına (İhbar Bankası) gönderir.
- Mal Sevkiyatı ve Belge Hazırlığı: Lehtar, akreditif şartlarına uygun olarak malları yükler ve talep edilen belgeleri hazırlar.
- Belge (Vesaik) İbrazı: Lehtar, yüklemeye ilişkin belgeleri 41a: Available With... By Payment alanında belirtilen bankaya (genellikle Amir Banka'nın kendisi veya Teyit Bankası) ibraz eder.
- Belge (Vesaik) İncelemesi: Amir Banka ve/veya Teyit Bankası'nın vesaik asıllarını teslim aldıktan sonra belgeleri incelemek ve uygun olup olmadığını tespit etmek için 5 iş günü süresi vardır.
- Ödeme veya Rezerv Bildirimi: Belgeler uygun bulunursa ödeme hemen gerçekleştirilir. Belgeler rezervli (uyumsuz) bulunursa ödeme yapılmaz ve uyumsuzluklar ithalatçıya bildirilir. Rezervli bir vesaik söz konusu ise ödeme, ithalatçı rezervleri kabul ettiğinde gerçekleştirilir.
Belgelerin Uygun Bulunması Halinde Ödeme Süreci Nasıl İşler?
Belgelerin uygun bulunması halinde ödeme süreci akreditifin teyitli olup olmamasına göre değişir:
Akreditif Teyitli ise: Teyit Bankası, belgeleri akreditif şartlarına uygun bulduğunda, akreditifte belirtilen valör içinde ödemeyi gerçekleştirir. Lehtar, ödemesini doğrudan Teyit Bankası’ndan alır.
Akreditif Teyitsiz ise: Yükleme belgeleri, görevli banka tarafından Amir Banka’ya gönderilir. Amir Banka, belgeleri akreditif şartlarına uygun bulduğunda, belirtilen valör içinde ödemeyi gerçekleştirir. Lehtar, ödemesini Amir Banka’dan alır.
Bankaların Belgeleri İnceleme Süresi Ne Kadardır?
Amir Banka ve/veya Teyit Bankası’nın, vesaik asıllarını teslim aldıktan sonraki gün başlamak üzere, belgeleri incelemek ve uygun olup olmadığını tespit etmek için 5 iş günü inceleme süresi hakkı vardır. Bu 5 iş günlük süre içerisinde belgeler (vesaik) incelenir ve uygun bulunması durumunda ödeme gerçekleşir.
Sight Akreditiflerde "Rezervli Vesaik" Ne Anlama Gelir ve Ödemeyi Nasıl Etkiler?
"Rezervli vesaik", ibraz edilen belgelerin akreditif şartlarına ve UCP 600 kurallarına tam olarak uygun olmaması durumunu ifade eder. Belgelerde bir uyumsuzluk (rezerv) bulunması durumunda, Amir Banka ve/veya Teyit Bankası ödemeyi gerçekleştirmez. Rezervler, ithalatçı firmaya bildirilir ve ödeme ancak ithalatçı rezervleri kabul ettiğinde yapılır. Bu durum, ödemenin gecikmesine neden olabilir.
Sight Akreditiflerin Lehtar (İhracatçı) Açısından Sağladığı Başlıca Avantajlar Nelerdir?
Sight akreditiflerin lehtar (ihracatçı) açısından başlıca avantajları şunlardır:
- Hızlı Ödeme: Belgelerin uygun bulunması durumunda ödeme hemen yapılır, bu da lehtar için nakit akışını hızlandırır.
- Güvence: Lehtar, akreditif şartlarına uygun belgeleri ibraz ettiğinde ödeme alacağından emin olur. Amir Banka'nın ve varsa Teyit Bankası'nın ödeme taahhüdü, ticari riskleri azaltır.
- Esneklik: Teyitli veya teyitsiz olarak düzenlenebilir, bu da tarafların ihtiyaçlarına ve risk algılarına göre uyarlanabilir.
SWIFT MT 700 Mesajında "Sight" Akreditif Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Akreditif açılışı için kullanılan MT 700 SWIFT mesajında, 41a: Available With... By... alanında "BY PAYMENT" ibaresi yer alıyorsa, söz konusu akreditifin "Sight" bir akreditif olduğu anlaşılır. Bu ibare, ödemenin belgelerin (vesaik) Amir Banka ve/veya Teyit Bankası'na ibrazında uygun bulunması yani rezervsiz olması durumunda hemen yapılacağını gösterir. Amir Banka ve/veya Teyit Bankası'nın belgeleri teslim aldığı günün ertesi günü başlamak üzere 5 iş günü inceleme süresi vardır. 5 İş günü içerisinde vesaik incelenir ve uygun bulunduğunda ödeme gerçekleştirilir.