Akreditif Değişikliklerinde Lehtarın Hak ve Sorumlulukları
Halihazırda açılmış bir akreditife yapılan değişikliğin geçerli olabilmesi için lehtarın ve varsa Teyit Bankası’nın onayı gereklidir. Amir Banka’nın akreditife değişiklik yapması ve bu değişikliği MT 707 SWIFT mesajı ile İhbar Bankası’na göndermesi, söz konusu değişikliğin kesin olarak geçerli olduğu anlamına gelmez. Değişikliğin geçerliliği, lehtarın bu değişikliği kabul etmesine bağlıdır.
Lehtarın Akreditif Değişiklikleri İçin Kabul/Ret Bildirimi
UCP 600’ün 10(c) maddesi, lehtarın bir değişikliği kabul veya reddettiğine ilişkin bildiri vermesi gerektiğini belirtir. Bu bildiri, yükleme gerçekleşmeden ve vesaik asılları görevli banka, ihbar bankası, teyit bankası ve/veya amir bankaya ibraz edilmeden önce yapılmalıdır. Ancak, uygulamada bu süreç genellikle bu şekilde işlemez.
Pratikte, lehtar çoğu zaman akreditif değişikliğini kabul edip etmediğine dair herhangi bir bildirimde bulunmaz ve sessiz kalır. Bu durumda, Amir Banka ve/veya Teyit Bankası, lehtarın değişikliği kabul edip etmediğini, ibraz edilen vesaik üzerinden değerlendirmeye çalışır.
Lehtarın Sessiz Kalması Durumunda Akreditif Değişikliliğin Kabulü veya Reddi
- Bu durumda, lehtarın akreditif değişikliğini kabul ettiği varsayılır. Değişiklik, lehtar tarafından kabul edilmiş ve akreditif bu yeni şartlara göre değiştirilmiş olur.
Vesaik, akreditif şartlarına uygun ancak değişiklik içeriğine uygun değilse:
- Bu durumda, lehtarın değişikliği kabul etmediği varsayılır. Akreditif, değişiklik yapılmadan önceki şartlara göre değerlendirilir.
Kısmi Yükleme Durumunda Belirsizlikler
- Eğer lehtar, 3000 adet t-shirt için 30.000 USD’lık bir ibraz yaparsa, Amir Banka ve/veya Teyit Bankası, değişikliğin kabul edilip edilmediği konusunda belirsizlik yaşayabilir.
- Lehtar, değişikliği kabul etmemiş olabilir ve ikinci bir sevkiyatla 2000 t-shirt daha yükleyerek 20.000 USD’lık bir ibraz yapmayı planlıyor olabilir.
- Alternatif olarak, lehtar değişikliği kabul etmiş ve tek bir sevkiyatla değişikliğe uygun olarak yüklemeyi gerçekleştirmiş olabilir.
Belirsizliklerin Giderilmesi
- Lehtar ile İletişim: Lehtardan, değişikliğin kabul edilip edilmediğine dair net bir yanıt alınmalıdır.
- İhbar Bankası ile İletişim: İhbar Bankası aracılığıyla, lehtarın değişiklikle ilgili tutumu hakkında bilgi edinilmelidir.
- Netlik Sağlanması: Değişikliğin kabul edilip edilmediği konusunda kesin bir yanıt alınarak, akreditifin değerlendirilmesi buna göre yapılmalıdır.
Lehtarın akreditif değişikliklerini kabul veya reddetme süreci, hem ticari hem de hukuki açıdan kritik bir öneme sahiptir. Özellikle kısmi yüklemeye izin verilen akreditiflerde, değişikliğin kabul edilip edilmediği konusunda belirsizlikler yaşanabilir. Bu tür durumlarda, Amir Banka ve/veya Teyit Bankası’nın lehtar ve İhbar Bankası ile iletişime geçerek net bir yanıt alması gereklidir. UCP 600 – Madde 10(c), bu süreci düzenleyerek tarafların hak ve sorumluluklarını açıkça tanımlamaktadır.
UCP 600 – Madde 10 (c) Maddesi
Asıl akreditifin (veya evvelce kabul edilmiş değişiklikleri içeren bir akreditifin) şartları, bir değişikliği ihbar eden bankaya lehtarın bu değişikliği kabul ettiğini bildirmesine kadar lehtar için yürürlükte kalacaktır. Lehtarın bir değişikliği kabul veya reddettiğine ilişkin bildiri vermesi gerekir. Lehtar böyle bir bildiri vermediği takdirde akreditife ve henüz kabul edilmemiş herhangi bir değişikliğe uygun bir ibraz lehtarın o değişikliği kabul etmiş olduğuna ilişkin bildiri sayılacaktır. Akreditif o an itibariyle değiştirilmiş olacaktır.