Akreditiflerde Aktarma (Transhipment)

Akreditif işlemlerinde "aktarma" terimi, malların bir taşıma aracından başka bir taşıma aracına aktarılmasıyla yolculuğuna devam etmesi anlamına gelir. Bu süreç, malların akreditif şartlarında belirtilen yükleme noktasından boşaltma noktasına taşınması sırasında gerçekleşir. Örneğin, bir yükleme limanından boşaltma limanına, bir havalimanından diğerine ya da bir teslim yerinden varış noktasına yapılan taşımalarda aktarma söz konusu olabilir.

Örneğin, Çin’den İstanbul’a gönderilen bir malın, Çin’den bir gemiye yüklenip Singapur limanında başka bir gemiye aktarılması durumunda, bu taşıma işlemi aktarma olarak kabul edilir. Bu tür bir süreçte mallar, bir taşıma aracından diğerine geçerek yolculuğuna devam eder.

Akreditif kapsamında malların taşınması sırasında aktarma yapılıp yapılmayacağına ihracatçı (lehtar) ve ithalatçı (amir) birlikte karar verir. Ancak bazı durumlarda, aktarma yapılması kaçınılmaz hale gelir. Örneğin:

• Multimodal Taşıma Belgeleri: En az iki farklı taşıma modunu kapsayan bir taşıma belgesi talep edilen akreditiflerde, aktarmaya izin verilmesi zorunludur.
• Konteyner Taşımacılığı: Dünya genelinde konteyner taşımacılığının artmasıyla, birçok sevkiyatın aktarma yapılmaksızın tamamlanması pratikte mümkün değildir.
• Havayolu Taşımacılığı: Havayolu taşımacılığında dahi malların bir havalimanından diğerine taşınması sırasında aktarma yapılması sıkça karşılaşılan bir durumdur.

Bu nedenle, özellikle konteyner taşımacılığı içeren akreditiflerde aktarmaya izin verilmesi önerilir.

Akreditif metinlerinde, aktarmaya izin verilip verilmediği bilgisi 43T: Transhipment alanında belirtilir. SWIFT kuralları gereği, bu alanda yalnızca belirli kodlar kullanılabilir. Bu kodlar ve anlamları şu şekildedir:

• ALLOWED: Aktarmaya izin verilir. Mallar, bir taşıma aracından diğerine aktarılabilir.
• NOT ALLOWED: Aktarmaya izin verilmez. Mallar, yükleme aracından başka bir araca aktarılmadan taşınmalıdır.
• CONDITIONAL: Aktarmaya belirli koşullar altında izin verilir.

"CONDITIONAL" seçeneği, amirin malların yalnızca belirli limanlardan veya belirli limanlarda aktarma yapılmasına izin verdiği durumlarda kullanılır. Bu durumda, akreditif metninde 43T alanında "CONDITIONAL" yazılır ve 47A: Ek Şartlar alanında aktarmaya hangi koşullarda izin verildiği açıkça belirtilir.

Akreditif işlemlerinde 43T: Transhipment alanı, aktarma kurallarını belirleyen kritik bir unsurdur. İhracatçı ve ithalatçı, taşıma sürecinde aktarmaya izin verilip verilmeyeceğini dikkatle değerlendirmelidir. Özellikle konteyner taşımacılığı ve multimodal taşıma belgeleri gibi durumlarda, aktarmaya izin verilmesi hem lojistik hem de operasyonel açıdan büyük önem taşır.