Akreditife Dahil Olan Taraflar, Rolleri ve Sorumlulukları
En yaygın kullanımı ile bir akreditif metninde minimum 3 taraf yer alır. Bu taraflar:
- Amir Banka (Issuing Bank)
- İhbar Bankası (Advising Bank)
- Lehtar (Beneficiary)
Amir Banka, Lehtar ve İhbar Bankası'na ek olarak akreditifin türüne bağlı olarak aşağıdaki bankalar da akreditif ilişkisine taraf olabilirler:
- Teyit Bankası (Confirming Bank)
- Görevli Banka (Nominated Bank)
- Rambursman Bankası (Reimbursing Bank)
- İkinci İhbar Bankası (Second Advising Bank)
Amir Banka (Issuing Bank)
Amir’in (ithalatçı/akreditifin açılışı için talimat veren taraf) akreditif açılış talimatına istinaden akreditif açılışını gerçekleştiren bankadır.
Lehtar tarafından Akreditif şartlarına uygun ibraz yapıldığında; Amir (ithalatçı/akreditifin açılışı için talimat veren taraf) finansal güçlüğe düşerek ödeme yapamasa veya ödeme yapmak istemese bile Amir Banka akreditif bedelini ödemekle yükümlüdür.
Amir Banka akreditifi bir kez açtıktan sonra, Amir’in (ithalatçı/akreditifin açılışı için talimat veren taraf);
- lehtar (ihracatçı) tarafından akreditif şartları yerine getirildiğinde
- ibrazı istenen tüm belgeler akreditif şartlarına ve UCP 600 kurallarına uygun bir şekilde ibraz edildiğinde
lehtara karşı geri dönülemez bir ödeme taahhüdü altına girer.
- akreditifi iptal etmek
- akreditif tutarını azaltmak
- akreditif vadesini kısaltmak
- ödeme vadesini değiştirmek
- yukarıda sayılanlar dışında akreditifin diğer şartlarında değişiklik yapmak
için verdiği talimatları yerine getirmek zorunda değildir.
Amir Banka; Amir'in (ithalatçı/akreditifin açılışı için talimat veren taraf) değişiklik taleplerini yerine getirse dahi değişikliğin geçerli olması için Lehtar ve varsa Teyit Bankası’nın onayı gerekir.
Amir Banka;
- Akreditifi, uluslararası bankacılık uygulamaları ve UCP 600 kurallarına ve uluslararası teamüllere uygun olarak açmalıdır.
- Akreditifi amirin talimatlarına uygun olarak açmalı, uluslararası bankacılık uygulamaları ve UCP 600 kurallarına aykırı talep olması durumunda amiri bilgilendirmelidir.
- Amirin değişiklik taleplerine olumlu ya da olumsuz vakit geçirmeksizin cevap vermelidir.
Lehtar (Beneficiary)
Lehine akreditif açılan ve ihracat işlemini gerçekleştirecek olan taraftır. Malların yüklemesini gerçekleştirdikten sonra, akreditif şartlarına uygun vesaik ibrazında bulunmak kaydıyla, akreditif şartlarında belirlenen zamanda ödemesini alır.
İhbar Bankası (Advising Bank)
Amir banka; akreditifin lehtara ihbar edilmesi amacıyla genellikle kendi muhabiri olan ve lehtarın ülkesinde bulunan bir bankaya akreditifi açar.
İhracatçı firmaya, lehine akreditif açıldığını bildiren banka ihbar bankasıdır.
Bu banka Amir Banka tarafından akreditif mesajının SWIFT aracılığıyla iletildiği banka da olabilir veya ihracatçının bankası Amir Banka’nın muhabiri değilse akreditif şartlarının ilgili alanında yer alan banka da olabilir. (57A Alanı)
- Akreditif ihbarı ve değişikliklerinin lehtara iletilmesi sırasında gerekli özeni göstermeli ve akreditifin gerçekliğini tespit ettikten sonra ihbarda bulunmalıdır.
- Akreditife teyidini eklemediği sürece; uygun belge ibrazında ödeme yükümlülüğü yoktur.
- Lehtar tarafından Amir Banka veya Teyit Bankası’na iletilmek üzere belge ibrazında bulunulduğunda vakit kaybetmeden ve derhal bu belgeleri ilgili bankaya göndermelidir. Aksi takdirde lehtarın geç ibrazda bulunmasına neden olabilir.
Teyit Bankası (Confirming Bank)
Amir bankaya ek olarak; akreditif şartlarına uygun belgeler ibraz edildiğinde, lehtara karşı geri dönülemez ve kesin bir ödeme yükümlülüğü üstlenen ve genelde lehtarın ülkesinde bulunan bankadır.
Teyit Bankası’nın sorumlulukları aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
Akreditif şartlarını incelemeli ve teyit vermeye hazır değilse veya akreditife teyit eklemek istemiyorsa vakit kaybetmeden amir bankayı ve lehtarı bilgilendirmelidir.
Akreditife teyidini eklediğinde lehtarı derhal bilgilendirmelidir.
Lehtar tarafından kendisine belge ibrazında bulunulduğunda; belgeleri ICC kuralları çerçevesinde incelemeli, akreditif şartlarıyla bir uyumsuzluk tespit ettiyse gerekli düzeltmelerin yapılması için lehtarı bilgilendirmelidir.
Görevli Banka (Nominated Bank)
Amir Banka tarafından görevlendirilen bankadır.