Akreditif Vadesi (Expiry Date) ve İbraz Süresi (Presentation Period)
Akreditif açılışlarında kullanılan MT 700 SWIFT mesajı üzerinde lehtarın Uygun Vesaik İbrazı yapabilmek için dikkate alması gereken iki önemli tarih/süre yer alır:
- Akreditif Vadesi (Expiry Date - 31D - Date and Place of Expiry Alanı)
- İbraz Süresi (Presentation Period - 48 - Period for Presentation in Days Alanı)
Lehtar akreditif şartlarına ve UCP 600 kurallarına uygun şekilde hatasız vesaik hazırlasa dahi eğer yukarıdaki tarihlerden birisinin yüklediği sorumlukları yerine getiremez ise vesaik her şartta rezervli olacaktır.
Akreditif Vadesi (Expiry Date)
MT 700 mesajında birçok alan yer alır ve her alanın bir kullanım amacı vardır. Bazı alanların kullanılması zorunlu bazılarının zorunlu değildir. MT 700 mesajında Akreditif Vadesinin yazıldığı 31D - Date and Place of Expiry alanı, bilgi girişi yapılması gereken ve kullanılması zorunlu bir alandır. Yani her akreditifin bir vadesi vardır.
Akreditif vadesi; Amir Banka ve/veya Teyit Bankası’nın akreditif kapsamında ödeme taahhüdünün, Uygun İbraz’ın yapılması kaydıyla en son hangi tarihe kadar geçerli olduğunu gösteren tarihtir. Lehtar yüklemeyi gerçekleştirdikten sonra Akreditif Vadesi ve İbraz Süresi içerisinde kalacak şekilde, yükleme belgelerini 41a - Available With ... By ... alanında yer alan bankaya ibraz etmiş olmalıdır.
Lehtar akreditif vadesi içerisinde ve en son yükleme tarihi ve/veya öncesinde yükleme yapmış ve vesaiki UCP 600 kurallarına ve akreditif şartlarına uygun olarak hazırlamış olsa dahi eğer yükleme belgelerini 41a - Available With ... By ... alanında yer alan bankaya veya doğrudan Amir Banka’ya veya Teyit Bankası’na Akreditif Vadesi içerisinde (İbraz Süresi’nin içinde kalarak) ibraz etmez ise; akreditif geçerliliğini yitirmiş olacağından Amir Banka ve/veya Teyit Bankası’nın akreditif kapsamında ödeme taahhüdü ortadan kalkmış olur.
Teyitsiz bir akreditifte 41a - Available With ... By ... alanında genellikle Amir Banka yer alır. Yani yükleme belgeleri en geç İbraz Süresi içerisinde de kalacak şekilde Akreditif Vadesi içerisinde fiziksel olarak Amir Banka’ya ibraz edilmiş olmalıdır.
Teyitli akreditiflerde ise 41a - Available With ... By ... alanında Teyit Bankası yer alır. Bu durumda lehtar yükleme belgelerini İbraz Süresi ve Akreditif Vadesi içinde fiziksel olarak Teyit Bankası’na ibraz etmiş olmalıdır.
Amir Banka akreditifi bir kez açtıktan sonra, akreditifin bir kısmı ve/veya tamamı lehtar tarafından kullanılmayacak olsa dahi (yani lehtar akreditifin belli bir kısmı ya da tamamı için yükleme yapmayacak olsa da) lehtarın bankasından bu konuda şifreli SWIFT mesajı ile bilgi gelmediği sürece Amir’den aldığı bilgiye istinaden akreditif vadesi dolmadan risk çıkışını gerçekleştirmez.
Örneğin 100.000 USD’lık bir akreditif için (akreditif şartlarında artı yönde bir tolerans da yok ise), Amir Banka 100.000 USD’lık risk taşır ve Amir’in akreditif limitlerine bu tutarda risk girişi gerçekleştirir. Lehtar 95.000 USD’lık yükleme gerçekleştirip başka bir yükleme yapmayacağını ithalatçı firmaya (Amir) bildirse dahi, Amir Banka ithalatçı firmadan gelen talebe istinaden akreditif vadesi dolmamış ise kalan 5.000 USD için risk çıkışı yapmaz. Akreditif vadesi dolmadığından, kalan bakiye için akreditif hala geçerlidir ve Amir Banka’nın akreditif vadesi dolmadan risk çıkışı yapabilmesi için lehtarın bankasından şifreli SWIFT mesajı ile akreditifte kalan bakiyenin lehtar tarafından kullanılmayacağına dair teyit alması gerekir.
İbraz Süresi (Presentation Period)
Lehtar akreditifte yer alan ibraz süresi içerisinde vesaik ibrazını 41a - Available With ... By ... alanında yer alan bankaya gerçekleştirmelidir.
İbraz süresi yükleme tarihinden itibaren akreditif vadesi içerisinde kalacak bir süre olarak belirlenir.
Akreditif şartlarında İbraz Süresi ile ilgili herhangi bir bilgi yok ise UCP 600 kuralları çerçevesinde İbraz Süresi yükleme tarihinden itibaren 21 gündür. Yani lehtar yükleme tarihinden itibaren 21 gün içerisinde vesaik asıllarını 41a - Available With ... By ... alanında yer alan bankaya ibraz etmelidir. Ancak her şartta vesaik ibrazı akreditif vadesi içerisinde gerçekleştirilmelidir.
Diğer taraftan akreditif şartlarında İbraz Süresi için 21 gün yerine farklı bir süre de yazılmış olabilir. Örneğin yüklemeden itibaren 7 gün, 10 gün, 30 gün vb. Bu durumda ibraz yine akreditif vadesi içinde kalmak kaydıyla yükleme tarihinden itibaren akreditif şartlarında belirtilen bu süre içerisinde gerçekleştirilmiş olmalıdır.
İbraz Süresi İle İlgili Olarak İthalatçının Dikkat Etmesi Gereken Hususlar
Taşıma süresinin kısa olduğu durumlarda mallar yükleme belgelerinin bankaya ibrazından önce boşaltma limanına/teslim yerine ulaşılabilir. Böyle bir durumda vesaik asılları olmadığından gümrük işlemleri yapılamayacak ve gecikmeden dolayı teslim şekline de bağlı olarak ek masraflar doğabilecektir.
Amir böyle bir riskin önüne geçmek için akreditif şartlarında İbraz Süresini 21 gün yerine 7 gün, 10 gün vb. şekilde daha kısa bir süre olarak belirleyebilir. Bu durumda lehtar yüklemeyi gerçekleştirdikten sonra malların yola çıkmasıyla birlikte 21 gün yerine 7 gün ya da 10 gün gibi daha kısa bir süre içerisinde vesaik asıllarını 41a alanında yer alan görevli bankaya ibraz edecek ve vesaik asılları daha hızlı bir şekilde Amir Banka’ya ulaşacaktır.