Akreditif Açılışından Önce Amir ve Lehtar Arasında Hangi Konular Netleştirilmelidir
Amir (Alıcı) ve Lehtar (Satıcı) ödeme yöntemi olarak akreditifte karar kıldıklarında UCP 600’ün 4.maddesini mutlaka göz önünde bulundurmalıdırlar.
UCP 600’ün 4.maddesi aşağıdaki şekildedir:
Doğası itibariyle bir akreditif, dayandırılabileceği satış sözleşmesinden veya diğer bir sözleşmeden ayrı bir işlemdir. Akreditifte her ne şekilde olursa olsun bir sözleşmeye değinilmiş olsa bile bankalar böyle bir sözleşmeyle ilgilenmezler ve onunla bağlı değillerdir. Bu nedenle bir bankanın akreditif altındaki ibrazı karşılama, iştira etme veya diğer herhangi bir yükümlülüğünü yerine getirmesine ilişkin taahhüdü, amirin amir bankayla veya lehtarla olan ilişkilerinden kaynaklanan hak taleplerine veya savunmalarına tabi değildir.
Bir lehtar hiçbir durumda bankalar arasında veya amir ile amir banka arasında mevcut sözleşme ilişkilerinden yarar sağlayamaz.
Bu maddeye göre Amir Banka ve varsa Teyit Bankası akreditife konu olan sözleşme şartları ve mallar ile ilgilenmezler.
Amir Banka ve Teyit Bankası; akreditif şartlarında talep edilen belgeler lehtar tarafından akreditif şartlarına, UCP 600 kurallarına ve uluslararası bankacılık standartlarına uygun olarak ibraz edildiğinde, yani Uygun İbraz yapıldığında ödeme yapmakla yükümlüdür. Diğer taraftan bankalar herhangi bir satış sözleşmesinin ve/veya proforma faturanın içeriği ile ilgilenmezler. Banka iç uygulamaları gereği bu belgeleri akreditif açılışı sırasında talep etse ve hatta akreditif şartlarında sözleşme ya da proforma faturanın tarih ve numarasına atıfta bulunsa dahi; sözleşme ya da proforma fatura üzerinde yer alan ancak akreditif şartlarında belirtilmemiş hiç bir koşuldan sorumlu değildir.
Bankalar ayrıca akreditife konu mal ve/veya hizmet ile de ilgilenmezler. Örneğin amir ve lehtarın düzenlediği sözleşme şartlarında malın cinsi 1500 adet kırmızı t-shirt olarak belirlenmişken amirin akreditif açılış talimatında malın cinsini sadece 1500 adet t-shirt olarak belirtmesi ve akreditifin bu şekilde açıldığı bir senaryoda, Amir Banka ve/veya Teyit Bankası Uygun İbraz’ı ödeme yapmakla yükümlüdür. Kırmızı t-shirt yerine yeşil t-shirt yüklenmiş olması durumunda Amir sözleşme şartlarını öne sürerek ödeme yapmaktan kaçınamaz.
Amir ve Lehtar sözleşme şartlarında yer alan ancak akreditif şartlarına yansıtılmamış hiçbir koşuldan Amir Banka ve/veya Teyit Bankası’nın sorumlu olmayacağını göz önünde bulundurarak akreditif açılışı öncesinde aşağıdaki konuları mutlaka kendi aralarında netleştirmeli ve bu şartların akreditif şartlarında yer almasına dikkat etmelidirler:
- Akreditif Sight mı Vadeli mi olacak?
- Hangi ödeme şekli ile kullanılabilir olacak? Yani BY PAYMENT, BY DEF PAYMENT, BY ACCEPTANCE ve BY NEGOTIATION ödeme şekillerinden hangisi kullanılacak?
- Vade içeren bir ödeme şekli kullanılacak ise ödeme vadesi kaç gün olacak?
- Akreditifin döviz cinsi ve tutarı ne olacak?
- Akreditif tutarı ve/veya malın miktarı üzerinde artı ve/veya eksi yönde bir tolerans olacak mı?
- Akreditifin Vadesi ne olacak?
- En son yükleme tarihi ne olacak?
- Yükleme periyodu bilgisi talep ediliyor mu?
- İbraz Süresi ne olacak?
- Malın cinsi ve miktarı akreditifte nasıl belirtilecek?
- Akreditifte birim fiyat belirtilecek mi?
- Malın nereden yüklenecek ve nerede teslim edilecek?
- Kısmi yüklemeye izin verilecek mi?
- Aktarmaya izin verilecek mi?
- Taşıma hangi ulaşım yoluyla/yollarıyla gerçekleştirilecek?
- Hangi taşıma belgesi talep edilecek?
- Malın menşei hangi ülke olacak?
- Hangi teslim şekli ve INCOTERMS versiyonu belirtilecek?
- Sigortadan hangi taraf sorumlu olacak?
- Hangi belgeler talep edilecek?
- Akreditif teyitli mi olacak?
- Akreditifte özel şartlar yer alacak mı?
- Banka masraf ve komisyonları kim tarafından ödenecek?
- Lehtar akreditifin hangi banka tarafından kendisine ihbar edilmesini talep ediyor?
- Lehtar akreditife hangi bankanın teyidini eklemesini talep ediyor?
- Uygulamada bankaların matbu olarak müşterileri ile paylaştıkları akreditif açılışı talimatlarında da temel olarak yukarıdaki soruların cevapları sorulmaktadır.